می توان گفت قوانین راه اندازی کسب و کار در ایران (بخصوص حوزه کسب و کارهای اینترنتی) هنوز به شکل کامل و جامع نبوده و یا به شکل مناسب، عملیاتی نشده است! بر همین اساس و موانع متعدد موجود، راه اندازی کسب و کار قانونی در ایران بسیار دشوار است. به عبارت صحیح تر برای دریافت مجوزهای لازم می بایست مسیر بسیار سختی را طی نمود. این موضوع نه بر اساس اینکه شاخص و معیارهای کیفی در سطح بالایی قرار داشته و متقاضیان نمی توانند آنها را تامین کنند، بلکه عدم وجود چهارچوب دقیق موجب می گردد که افراد سردرگم شده، زمان بسیار طولانی را صرف کرده و پروسه پیچیده ای را برای این موضوع طی نمایند.
با توجه به وجود چنین موضوعی ما در گروه وکلای سایا، تصمیم گرفتیم خدمات ویژه ای را برای متقضایان خدمات مرتبط با کسب و کارها ارائه نماییم. این خدمات در قالب مشاوره و وکالت صورت می گیرد که می تواند موجب تسریع و تسهیل راه اندازی و مدیریت کسب و کار گردد. بنابراین از شما دعوت می کنیم این مطلب را مطالعه نموده و در صورت نیاز با ما برای دریافت خدمات، تماس حاصل فرمایید.
قوانین راه اندازی کسب و کار اینترنتی
با شکل گیری و گسترش سریع کسب و کارهای اینترنتی در طی دو دهه اخیر، با وجود اینکه اقدامات زیادی در خصوص ساماندهی و وضع قوانین برای فعالین این حوزه انجام شده است اما هنوز نمی توان گفت که حوزه کسب و کارهای اینترنتی به شکل کاملی تحت قوانین و چهارچوب مشخص قرار دارند. انتظار می رود در طی سال های جاری و پیش رو قوانین جدیدی وضع شده و موارد قبلی مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد تا بتوان یک چهارچوب مشخص را برای کسب و کارهای اینترنتی تعیین کرد. با توجه به اینکه هنوز، در صد قابل توجهی از کسب و کارهای اینترنتی هیچ اقدامی برای دریافت مجوزهای لازم نکرده اند نمی توان ادعا داشت که کنترل مطلوبی بر روی این حوزه وجود دارد.
با وجود تنوع بالا در حوزه کسب و کارهای اینترنتی، می توان دسته بندی زیر را در نظر گرفت:
- کسب و کارهای مبتنی بر وب سایت
- کسب و کارهای مبتنی بر پلتفرم های شبکه اجتماعی
- کسب و کارهای مبتنی بر اپلیکیشن
- کسب و کارهای مبتنی بر بازارهای مالی
- کسب و کارهای مبتنی بر همه موارد فوق یا تعدادی از آنها
که از بین موارد فوق، می توان گفت بهترین حالت ساماندهی و قانون گذاری در حوزه کسب و کارهای مبتنی بر وب سایت اتفاق افتاده است. برای مثال، اگر قصد راه اندازی فروشگاه اینترنتی را داشته باشیم برای دریافت خدماتی مانند درگاه پرداخت می بایست به شکل زیر عمل نماییم:
- دریافت نماد تجارت الکترونیکی از سایت enamad.ir
- احراز هویت، سوء پیشینه و تعیین دقیق چهارچوب فعالیتی
- ارائه مجوزهای لازم و یا ارجاع برای دریافت آنها (در صورت لزوم)
- ایجاد کارتابل مالیاتی در سامانه امور مالیاتی کشور در سایت tax.gov.ir
- ارائه حساب تجاری به بانک مورد نظر برای دریافت درگاه پرداخت
و موارد دیگر که بر حسب حوزه فعالیتی می تواند متفاوت باشد. برای مثال کسب و کارهای مبتنی بر شبکه های اجتماعی، محتوایی و چند رسانه ای می بایست از طریق مرکز ساماندهی محتوای فضای مجازی به آدرس samandehi.ir اقدام نمایند.
بیشتر بدانید: قانون تجارت الکترونیکی ایران
در صورت نیاز به دریافت مشاوره از وکیل کسب و کار می توانید با شماره زیر تماس حاصل فرمایید:
آقای مهدی احمدی، وکیل پایه یک دادگستری : 09126386954
قوانین راه اندازی کسب و کار سنتی
شفافیت قوانین و روند کاری حوزه کسب و کارهای سنتی از دیگر بخش ها بهتر است. با وجود مراکز اصناف و مشاغل، چهارچوب لازم تا حد بسیار زیادی مشخص است و تنها یکسری اقدامات پایه ای برای دریافت مجوزهای مربوطه نیاز خواهد بود. حتی می توان در بسیاری از این کسب و کارها، پس از راه اندازی نسبت به دریافت مجوز اقدام نمود.
قوانین راه اندازی کسب و کارهای خاص
برخی از حوزه های کسب و کار نیز قوانین خاصی دارند و حتما می بایست قبل از هر گونه اقدامی، نسبت به اخذ مجوزهای آن اقدام شود. حوزه هایی مانند صادرات و واردات، تاسیس بیمارستان، مراکز درمانی و تولید دارو، تاسیس موسسات علمی، تاسیس موسسات حقوقی و … که از حساس ترین شاخه های کسب و کار در ایران هستند. بسته به شاخه فعالیتی می بایست از ارگان های مربوطه برای دریافت مجوزهای لازم، اقدام گردد.
قوانین حاکمیتی و ضوابط اخلاقی
چهارچوب قوانین کشور، غالبا بر مبنای موازین اسلامی بنا نهاده شده است. بر همین اساس کسب و کارهایی که در حوزه هایی مانند مد و پوشاک، مواد غذایی، رسانه و نظیر این ها فعالیت دارند می بایست با دقت بالایی به قوانین حاکمیتی و ضوابط اخلاقی و دینی توجه داشته باشند. در بسیاری از موارد، اولین اشتباه در این حوزه ها می تواند آخرین اشتباه باشد. برای مثال:
- تولید محتوای خارج از چهارچوب دینی و اخلاقی در رسانه یا مواردی مانند نشر اکاذیب و …
- تولید پوشاک یا ارائه مدل های خارج از ضوابط و …
- عدم رعایت ضوابط بهداشتی و دینی بخصوص در مواردی مانند ترکیبات مواد غذایی، ذبح دام و …
و موارد متعدد دیگر که بسته به حوزه فعالیتی می تواند متغیر باشد.
قوانین و قواعد منطقه ای
باید توجه داشت قانون در همه جا برای همه بصورت یکسان نیست. قوانینی که بصورت کلی یا جزئی وضع می شود ممکن است برای یک محدود خاص باشد. برای مثال در مناطق آزاد کشور، یکسری قوانین و ضوابطی مانند معافیت های مالیاتی و گمرکی، محدودیت های کمتر در تجارت، بهره مندی از برخی سوبسیدها و … وجود دارد که می تواند موجب تسهیل امور، رشد و گسترش یکسری از کسب و کارها گردد. در نقطه مقابل ممکن است در برخی مناطق، محدودیت هایی وجود داشته باشد که مانع فعالیت و رشد کسب و کار گردد.
چالش های پیش روی کسب و کارها
همراه با قوانین و ضوابط پیچیده ای که برای راه اندازی کسب و کار وجود دارد، عوامل دیگری نیز وجود دارند که از مهم ترین چالش های کسب و کارها محسوب می شوند. بر همین اساس، سعی داریم اطلاعات مفیدی را در خصوص این موارد ارائه نماییم.
مزیت های نسبی و مزیت های رقابتی
توجه داشتن به دو عامل مزیت های نسبی و مزیت های رقابتی، یک اصل اجتناب ناپذیر در راه اندازی کسب و کار بخصوص کسب و کارهای در مقیاس بزرگ است. برای اینکه بتوانیم عملکرد خوبی داشته باشیم حداقل می بایست یکی از این مزیت ها را داشته باشیم. در ادامه به تشریح مزیت های نسبی و مزیت های رقابتی خواهیم پرداخت.
مزیت نسبی چیست؟
هر کشور یا منطقه جغرافیایی بر اساس قابلیت و امکاناتی که در اختیار دارد می تواند کالا یا خدماتی را ارزان تر و بهتر از دیگران ارائه نماید. در این خصوص می توان صدها مثال بیان کرد که در ادامه به چند مورد اشاره می کنیم:
مثال اول: در کشور ایران که دارای منابع غنی از نفت است و مواد اولیه مبتنی بر این صنایع با سوبسید (یارانه) در اختیار تولید کنندگان قرار می گیرد عملا بسیاری از کشورها توان رقابت قیمتی با این تولیدکنندگان را نخواهند داشت. بر همین اساس، قرار گرفتن در چنین چرخه ای منجر به داشتن مزیت نسبی خواهد شد.
مثال دوم: گندم یکی از استراتژیک ترین محصولات جهان به شمار می رود و با توجه به اینکه در بخش های زیادی از دنیا، قابلیت تولید این محصول وجود ندارد کشورهایی مانند روسیه از مزیت نسبی این موضوع برخوردار هستند و می توانند حتی برای مقاصد سیاسی نیز از آن بهره بگیرند!
مثال سوم: نیروی کاری ارزان همراه با تکنولوژی و بهره وری می تواند موجب تولید محصولات ارزان قیمت و رقابتی شود. چین در شرایط فعلی با تکیه بر همین موضوع توانسته است دومین قدرت اقتصادی دنیا شود!
مثال چهارم: کشور آمریکا با در اختیار داشتن شرکت های با دانش انحصاری (های تک – High tech) محصولات و خدماتی را ارائه می کند که در حال حاضر، هیچ کشور دیگری نمی تواند با آن رقابت کند. برای مثال، کمپانی های Intel و AMD که بزرگترین تولید کننده پردازنده های کامپیوتری هستند هر دو در کشور آمریکا قرار دارند و کشورهای دیگر حتی در صورت دستیابی به این تکنولوژی، توان رقابت با آنها را ندارند!
مزیت رقابتی چیست؟
زمانی که رقابت در یک عرصه زیاد باشد این مزیت های رقابتی است که تعیین می کند چه کسب و کارهایی موفق شوند و چه کسب و کارهایی به سمت نابودی کشیده شوند! همانطور که مشخص است داشتن مزیت قیمتی یکی از مهم ترین شاخصه های مزیت های رقابتی است اما باید توجه داشت که همه چیز نیست و در کنار این موضوع می بایست ده ها مورد دیگر نیز تامین شود تا خریدار یا متقاضی، تصمیم بگیرد که کالا یا خدمات مورد نیاز خودش را از شما تهیه نماید. برخی از مهم ترین فاکتورهای مزیت های رقابتی به شرح زیر است:
- داشتن مزیت قیمتی (ارائه کالای باکیفیت یا خدمات مطلوب با قیمت پایین تر نسبت به رقبا)
- داشتن گارانتی و خدمات پس از فروش
- امکان پس گرفتن کالا و عودت جه
- ارائه مشاوره خوب به مشتری
- جذب اعتماد و اطمینا مشتری با ارائه خدمات عالی و منحصر به فرد
- رعایت کامل ادب و احترام، همچنین حفظ شان مشتری
- فراهم کردن زمینه خرید آگاهانه
- بستن درب زیان به روی مشتری (توجه به تامین منافع مشتری)
- فروش اقساطی یا شرایط خاص
- وجود تخفیف های دائمی و پیشنهادات ترغیب کننده
- فعال کردن باشگاه مشتریان و ارائه خدمات ویژه مانند کش بک (برگرداندن درصدی از مبلغ به مشتری)
- صرف کمترین زمان برای تحویل کالا یا انجام خدمات
- پیاده سازی سیستم همکاری در فروش و همکاری با حوزه های مرتبط کسب و کار
و چندین مورد دیگر که نقش بسیار موثری در موفقیت کسب و کار در فضای رقابتی دارد.
ریسک مقیاس و شاخص بهره وری
اگر بخواهیم بصورت ساده بیان کنیم فضای کسب و کارها در ایران به سمتی می رود که بسیاری از بیزینس های کوچک توسط برندهای بزرگ، بلعیده می شوند! در واقع مشتریان محصولات و متقاضیان خدمات با توجه به مزیت های نسبی و مزیت های رقابتی برندهای بزرگتر، تمایل دارند به سراغ آنها بروند! به نوعی می توان به این نتیجه رسید که در شرایط فعلی، تنها برندهای بزرگ می تواند مزیت های نسبی و رقابتی داشته باشند. بر همین اساس، کسب و کارهای کوچک بصورت خودکار از چرخه رقابت حذف شده و یا به شکل قابل توجهی تضعیف می شوند.
شاخص بهره وری نیز یکی از عوامل مهم در حفظ و رشد کسب و کارها محسوب می شود. اگر بهره وری را در مقیاس بزرگ بررسی کنیم به این موضوع خواهیم رسید که هر کشوری، بهره وری بالاتری داشته باشد قاعدتا به واسطه رشد تولید ناخالص داخلی (GDP)، اوضاع اقتصادی بهتری خواهد داشت و بالعکس! اما در مقیاس کوچک (فضای کسب و کار در ایران) شاخص بهره وری غالبا در چهارچوب ارائه کالا و خدمات جایگزین، سبک سازی، کاهش قیمت تمام شده، افزایش کارایی و شناخت دقیق نیاز متقاضی استوار است.
دریافت مشاوره و وکالت در حوزه راه اندازی کسب و کار
اگر با قوانین راه اندازی کسب و کار آشنایی لازم را ندارید و یا با موانعی مواجه شده اید می توانید با دریافت خدمات مشاوره یا وکالت از طریق گروه وکلای سایا، اقدامات لازم در جهت رفع این مشکلات را انجام دهید.
برای دریافت خدمات مربوطه، تنها کافیست با شماره 09126386954 (آقای مهدی احمدی، وکیل پایه یک دادگستری) تماس حاصل نمایید. قاعدتا، وکلا با تسلط بر قوانین و تجارب کسب شده می توانند راهگشای موانع موجود باشند.