شکایت از شهرداری

یکی از موارد حقوقی موجود، شکایت افراد از ارگان های دولتی همچون شهرداری است. خروج از حدود قوانین کشور مستلزم پاسخگویی و تحمل مجازات مربوطه است، چه افراد حقیقی مرتکب جرم شوند و چه افراد حقوقی. از این رو در صورتی که ارگانی دولتی همچون شهرداری و یا پرسنل اداره مربوطه، خلاف قوانین و آیین نامه ها عمل نموده و موجب وارد آمدن خسارت به افراد شده و یا حقی از افراد ضایع گردد، فرد خسارت دیده می تواند از شهرداری شکایت نماید و با در دست داشتن مدارک لازم جهت اثبات، حق و حقوق خود را مطالبه نماید. لازم به ذکر است که شکایت از شهرداری عموما شکایت حقوقی بوده و تنها در مواردی خاص می توان از ارگان های دولتی شکایت کیفری نمود.

با وجود اینکه امکان شکایت افراد از دولت در دادگاه های عمومی و حقوقی نیز وجود دارد، نهادی اختصاصی به منظور رسیدگی به این جرائم در نظر گرفته شده است که تحت نظر ریاست قوه قضائیه اداره شده و مطابق اصل 173 قانون اساسی جهت رسیدگی به شکایت افراد حقیقی علیه افراد حقوقی یا ارگان های دولتی و حتی تصمیمات دولت، فعالیت می نمایند. دفتر مرکزی نهاد مربوطه در تهران واقع است و در سایر شهرستان ها نیز در دادگستری ها دفاتر اداری دیوان موجود می باشد که افراد می توانند به این دفاتر مراجعه کرده و طرح دعوی نمایند. رسیدگی به شکایات افراد حقیقی یا حقوقی از تمامی واحد های دولتی همچون شهرداری در حیطه اختیارات دیوان عدالت اداری است.

تخریب اموال مردم از جمله جرایمی است که ماموران شهرداری می توانند مرتکب شوند. بخش هایی از شهرداری با عنوان تخلفات (مقابله با ساخت و ساز های غیر مجاز) و سد معبر فعالیت می کنند که رابطه مستقیم با اموال
مردم دارند. از این رو شکایت از شهرداری با عناوین تصرف عدوانی یا مطالبه خسارات ناشی از تخریب؛ درصد قابل توجهی از شکایات ارائه شده به دیوان عدالت اداری را شامل می شود.

تصمیمات دستگاه های دولتی در دو راستای حاکمیتی و تصدی گری اتخاذ می شوند. برخلاف تصمیمات حاکمیتی در تصمیمات تصدی گری، دولت هم ردیف و هم مرتبه با افراد عادی در نظرگرفته می شود و همان قوانین و مقررات مواجهه با اعمال خلاف قانون افراد عادی در مورد ارگان های دولتی نیز اعمال می شود.

طرح دعوی در دیوان عدالت اداری علیه تصمیمات حاکمیتی امکان پذیر بوده ولی به منظور شکایت از تصمیمات تصدی گری دولت بایستی در دادگاه عمومی طرح دعوی نمود.
همان طور که در مبحث اجرای احکام بیان شد، بعد از صدور اجرائیه و ابلاغ آن، اجرای حکم طی 10 روز علیه محکوم انجام می گیرد. اما اجرای رای صادره علیه ارگان دولتی سهل نبوده و نیازمند اجرای ترتیبات خاصی است. زیرا ارگان مربوطه بایستی از بودجه دریافتی از جانب دولت، خسارت وارده به فرد شاکی را بپردازد و بدین منظور اجرای حکم تا پایان سال مالی به طول می انجامد.

نحوه شکایت از شهرداری

مرجع صالح رسیدگی به شکایت از شهرداری بنا بر نوع تخلف آن متفاوت است:

در صورتی که شهرداری یا کارمندان آن عملی که در قانون جرم تلقی می شود، مرتکب شوند؛ بایستی در دادسرا یا دادگاه کیفری اقدام به شکایت کیفری علیه شهرداری نمود. اما اگر شکایت به موجب دعاوی مدنی و در ارتباط با حقوق خصوصی افراد باشد و در حالت کلی رسیدگی به مصوبات کمسیون ها و یا شورای شهرها که جنبه عمومی دارند، دادگاه عمومی حقوقی مرجع رسیدگی است. برای مثال در موارد زیر بایستی شکایت از شهرداری را در دادگاه های عمومی مطرح نمود:

• تصرف زمین یا ملک شخصی افراد توسط شهرداری
• اعتراض به میزان عوارض شهرداری
• اختلافات بین افراد و شهرداری در جریان قرارداد های پیمانکاری عقد شده با شهرداری
• ایجاد خسارت مالی از جانب شهرداری بر شهروندان

در ارتباط با شکایت افراد از تصمیمات تصدی گری ارگان های دولتی، همچون ایجاد اختلال در انجام امور اداری ارباب رجوع، اخراج ناحق کارکنان، صدور پروانه ساخت خلاف قانون یا خودداری از صدور پروانه ساختمانی قانونی که پیرو آن مقررات عمومی نقض شده و تخلف از قوانین دولتی محسوب می شود؛ می توان شکایت را از طریق دیوان عدالت اداری پیگیری نمود.

پیشنهاد برای شما: وکیل دیوان دیوان عدالت اداری

اما در مواردی همچون تضییع حقوق افراد توسط شهرداری در جریان انجام امور حاکمیتی، مطالبه حق با مراجعه به اداره تکریم ارباب رجوع و مطرح نمودن مشکل با کارشناسان مربوطه انجام خواهد گرفت. چنانچه بعد از بررسی های لازم شهرداری مقصر شناخته شود و از زیر بار مسئولیت شانه خالی نکند؛ ادامه مراحل رسیدگی به کمسیون ذی صلاح ارجاع داده می شود و برعکس اگر شهرداری منکر موضوع شده و قصور خود را نپذیرد؛ در این صورت افراد می توانند در دیوان عدالت اداری علیه شهرداری طرح شکایت نمایند.

نکات مهم در خصوص شکایت از شهرداری

شهرداری از بخش های متفاوتی تشکیل شده و هر یک از این ارگان ها، کمسیون مربوط به خود را جهت رسیدگی به مشکلات مربوطه و شکایات افراد علیه آن ارگان را دارا می باشند. صدور آرا در ارتباط با شکایات مطرح شده طی تصمیمات اتخاذ شده در کمسیون اعلام شده و مراتب رسیدگی و اجرای آرا نیز زیر نظر همان کمسیون انجام می گیرد. لازم به ذکر است که اگر طرفین دعوی به رای صادره از جانب کمسیون اعتراض داشته باشند، بایستی این موضوع را در دیوان عدالت اداری پیگیری نمایند. طرح دعاوی علیه شهرداری در دیوان عدالت اداری تحت صلاحیت هیئت عمومی دیوان (اگر دعوی جنبه عمومی داشته باشد) و یا شعب دیوان (اگر فاقد جنبه عمومی بوده و شاکی خصوصی داشته باشد) انجام می گیرد.

نحوه اجرای حکم علیه شهرداری

طبق قانون مصوب، توقیف اموال منقول و غیر منقول شهرداری به منظور پرداخت خسارات مشمول، امکان پذیر نبوده و شهرداری صرفا می تواند از بودجه دریافتی همان سال و یا سال بعد مبلغ خسارت وارده و یا جریمه دریافتی را پرداخت نماید. البته باید بدانیم که این قانون تنها به مدت یکسال برای شهرداری کارایی دارد و اگر بعد از گذشت این مدت هنوز جبران خسارت نکرده باشد، در این صورت توقیف اموال عملی شده و حکم اجرایی می گردد. هم چنین شهردار به موجب اجرا نکردن حکم، محکوم به یک سال انفصال از خدمت می گردد.

همان طور که اشاره شد مرجع رسیدگی به احکام صادره و اجرائیات کمسیون های شهرداری، دیوان عدالت اداری است. از این رو چنانچه فردی از جانب هر یک کمسیون ها متضرر گردد، بایستی به دیوان عدالت مراجعه نموده و شکایت را پیگیری نماید. در حالت کلی نیز، دیوان عدالت اداری مرجع اصلی رسیدگی به:

• اعمال خلاف اساس نامه ها و دستورات قانون
• بررسی آرا صادره از جانب کمسیون ها

بوده و روال رسیدگی با دقت و عدالت بالا انجام می پذیرد. حکم صادره نهایی توسط دیوان عدالت چه موافق با رای صادره قبلی و چه خلاف آن باشد، لازم الاجراست و سرپیچی از آن پیگرد قانونی خواهد داشت.

وکیل برای شکایت از شهرداری

همان طور که می دانیم طی کردن مراحل اداری جهت حصول نتیجه زمان بر بوده و نیازمند اطلاع از روال مربوطه است. درصد ناچیزی از افراد عادی با روال کار و جزئیات آن آشنایی داشته و برای دست یافتن به حقوق خود به وکیل مراجعه نمی کنند. اما برای پیگیری بهتر و سریع تر شکایت به ویژه شکایت علیه ارگان دولتی اخذ وکیل متخصص در حوزه شهرداری در این حوزه ضروری است. این امر برای افرادی که به دلیل مشغله کاری زمان کافی برای پیگیری پرونده و مراجعه به مراجع قضائی ندارند، مثمرثمر خواهد بود.